Ibhodi Yezilimi zaseNingizimu Afrika
IBhodi Yezilimi ZaseNingizimu Afrika (i-PanSALB), iyisikhungo soMthethosisekelo esasungulwa ngokoMthetho Webhodi Lolimi LwaseNingizimu Afrika (Nombolo 59 ka-1995), njengoba uchitshiyelwe uMthetho Wokuchibiyela we-PanSALB (No. 10 ka-1999) wasungulwa ukuze ukuzuza inhlonipho, ukuvikeleka okwanele kanye nokuqhubekisela phambili izilimi ezisemthethweni zaseNingizimu Afrika kanye nokuthuthukisa lezo zilimi ezisemthethweni esikhathini esidlule ezazingahlonishwa ngokugcwele, ukuze kuthuthukiswe ukuthokozelwa ngokugcwele nokulingana kwezilimi ezisemthethweni zaseNingizimu Afrika kanye nokuhlonipha izilimi zaseNingizimu Afrika. ezinye izilimi zaseNingizimu Afrika ezisetshenziselwa ukuxhumana nezinjongo zezenkolo. I-PanSALB iphinde ibe “Umphumela 5: Ukubumbana Komphakathi kanye Nokwakha Kukazwelonke”.
Ngaphambi kuka-1994, imiphakathi eminingi yaseNingizimu Afrika ekhuluma iziLimi yabhekana nokusetshenziswa kwezilimi (ukucwaswa okusekelwe olimini) lapho izilimi ezisemthethweni ezimbili kuphela, isiNgisi nesiBhunu ezazihlonishwa uhulumeni wobandlululo. Izilimi zomdabu zase-Afrika zazisetshenziselwa umgomo wokuhlukanisa nokubusa lapho izizwe zase-Afrika zabelwa izindawo zokuhlala ezindaweni zasemakhaya noma ezindaweni ezisemadolobheni ukuze kuhlangatshezwane nezilimi ezithile zomphakathi. Izilimi zamaKhoi namaSan azizange zithuthukiswe noma zilondolozwe kodwa zathathelwa indawo isiBhunu ngamandla kwaholela ekubulaweni kwezilimi (ukushabalala kolimi ngezizathu zezombusazwe).
Umbuso wentando yeningi wagunyaza izilimi eziyi-11 ezinesiNgisi nesiBhunu ezanikezwa isikhundla esifanayo nesangaphambi kuka-1994. Ukuhlonishwa ngokusemthethweni kwanikezwa izilimi zamaKhoi namaSan, uLimi Lwezandla lwaseNingizimu Afrika nezinye izilimi ezisetshenziselwa izinjongo zezenkolo kanye nezinye, izilimi zamagugu. ULimi Lwezandla lwaseNingizimu Afrika selugunyazwe njengolimi lwe-12 olusemthethweni.
Ngokubona umlando wokuncipha kokusetshenziswa kanye nesimo sezilimi zomdabu zabantu bakithi, umbuso kwadingeka ukuthi uthathe izinyathelo ezingokoqobo neziqondile zokuphakamisa izinga nokuqhubekisela phambili ukusetshenziswa kwalezi zilimi. Esikhathini esiyiminyaka engama-30, kube nokuthuthuka kancane ekuqinisekiseni ukuthi zonke izilimi zethu zijabulela ukuhlonishwa ngokulingana.