David Mabuza

Mayelana Wikipedia


Mhlonishwa David Dabede Mabuza MP
UMabuza ngo 2019
Isekela Mongameli eNingizimu Afrika lesi-8
Manje
Isikhathi:
27 KuNhlolanja 2018
President Cyril Ramaphosa
Emva kwa Cyril Ramaphosa
Isekela Mongameli leAfrican National Congress
Manje
Isikhathi:
18 kuZibandlela 2017
President Cyril Ramaphosa
Emva kwa Cyril Ramaphosa
Undunankulu waseMpumalanga wesine
Isikhathi:
6 kuNhlaba 2009 – 26 kuNhlolanja 2018
Emva kwa Thabang Makwetla
uLandelwa Refilwe Mtsweni-Tsipane
Ilunga leNational Assembly yaseNingizimu Afrika
Manje
Isikhathi:
27 kuNhlolanja 2018
Constituency Mpumalanga
Umholi wezohwebo zikahulumeni kwiNational Assembly yaseNingizimu Afrika
Manje
Isikhathi:
27 kuMandulo 2018
President Cyril Ramaphosa
Ukwazisa
Ubezalwa David Dabede Mabuza
(1960-08-25) 25 ngoNcwaba 1960 (Iminyaka 63)
Transvaal Province, Union of South Africa
Iqembu African National Congress
Ubeshada Ruth Funi Silinda (bahlukana)
Nonhlanhla Patience Mnisi (manje)[1]
Alma mater University of South Africa
Occupation uSopolitiki
Profession uThisha
Website Official website


UDavid Dabede Mabuza (owazalwa ngezi-25 kuNcwaba ngo-1960) ngusomapolitiki waseNingizimu Afrika, oyiSekela Mongameli eNingizimu Afrika aphinde abeyiSekela Mongameli kwi-African National Congress (ANC). Uke waba ngundunankulu wase Mpumalanga ngaphambilini.

Ebusheni Nomsebenzi[hlela | Hlela umthombo]

UMabuza waphothula umatikul' etsheni wakhe eKhumbula High School, wabe eseyofunda eMgwenya College of Education, waphinde wafunda e-University of South Africa. Wathola isitifiketi kwezemfundo kanye ne BA degree kuzo lezi izikole ngokuhloniphekile.[2][3]

UMabuza wayelisekela le Azania Student Organisation (AZASO) kusukela ngonyaka ka 1984 kuya ku 1985, usihlalo we NEUSA kusukela ngonyaka ka 1986 kuya ku 1988, usikhwama we FEP kusukela ngonyaka ka 1986 kuya ku 1990, yi co-ordinator ye NECC kusukela ngonyaka ka 1987 kuya ku 1989, kanye nosihlalo we South African Democratic Teachers Union kusukela ngonyaka ka 1988 kuya ku 1991. Wafundisa KaNgwane Department of Education kusukela ngonyaka ka 1986 kuya ku 1988 waphinde waba nguThisha Nhloko we Lungisani Secondary School kusukela ngonyaka ka 1989 kuya ku 1993.[4]

Iqhaza Ezifundazweni[hlela | Hlela umthombo]

UMabuza waba yilunga le Executive Council (MEC) kwezeMfundo eMpumalanga kusukela ngonyaka ka 1994 kuya ku 1998, usihlalo wesifundazwe we African National Congress (ANC) kusukela ngonyaka ka 1994 kuya ku 1998, ilunga le Provincial Executive Committee ye ANC kusukela ngonyaka ka 1998 kuya ku 2006, uMEC we Housing kusukela ngonyaka ka 1999 kuya ku 2001, ilunga le Mpumalanga Provincial Legislature kusukela ngonyaka ka 1999 kuya ku 2001, ilunga lePhalamende kusukela ngonyaka ka 2001 kuya ku 2004 kanye nelunga le Mpumalanga Legislature kusukela ngonyaka ka 2004 kuya ku 2007. UMabuza waphatha njenge Deputy Chairperson ye ANC Mpumalanga Province ngonyaka ka 2005, uMEC wezokuthutha kusukela ngonyaka ka 2007 kuya ku 2008, usihlalo we ANC eMpumalanga ngonyaka ka 2008 kanye noMEC we Agriculture and Land Administration kusukela ngonyaka ka 2008 kuya kwizi 6 kuNhlaba 2009. Waphinde wabusa njengomholi wezohwebo likahulumeni kwi Mpumalanga Legislature ngonyaka ka 2007.[5]

Ngonyaka ka 2007 uMabuza weseka umkhankaso owaba yimpumelelo kaJacob Zuma wokuba uMongameli we ANC, esaselisekela likasihlalo eMpumalanga. Wabe eseqokwa njengosihlalo wesifundazwe okwakuyisikhundla esasibanjwe ngu Thabang Makwetla yena owayesekela umkhankaso ongabanga yimpumelelo kaThabo Mbheki wokuba nguMongameli we ANC ePolokwane. Ngezi 10 kuNhlaba ngonyaka ka 2009 uMabuza waba yi Premier yase Mpumalanga.[6][7]

Isekela Mongameli[hlela | Hlela umthombo]

Ngesikhathi somkhankaso wokhetho ngaphakathi ne ANC wokuqokwa owayezo ngena esikhundeni sika Zuma, uMabuza wayeseka owayeqhudelana no Ramaphosa, uNkosazana Dlamini-Zuma, kodwa washintsha, waseka uRamaphosa ngomzuzu wokugcina.[8] Ngezi 18 kuZibandlela ngonyaka ka 2017, waqokwa njenge Sekela Mongameli le ANC. Ngezi 26 kuNhlolanja ngonyaka ka 2018, waqokwa ngu Cyril Ramaphosa njenge Sekela Mongameli lase Ningizimu Afrika. Ngezi 20 kuNdasa ngonyaka ka 2018, uMabuza wakhuluma okokuqala ephalamende, futhi kungokokuqala ephendula imibuzo ka MP njenge Sekela Mongameli lase Ningizimu Afrika. Ngezi 21 kuNdasa ngonyaka ka 2018, uMabuza wakhuluma kwi commemoration ye Human Rights Day eSharpeville ngoba uMongameli uRamaphosa wayengaphandle kwezwe ngokuphathelene nomusebenzi wakhe.

Inkohlakalo[hlela | Hlela umthombo]

UMabuza usesolwe ngobukhoshovu nokubandakanyeka kwinkohlakalo yama tender nokuba ngemuva kokubulawa kwosopolitiki ababemelene naye esengu premier wase Mpumalanga.[9]Ngonyaka ka 2015, kubikwa ukuthi wadliswa ushevu kodwa wasinda, wabe esezinika igama lokuthi "The Cat" ngenxa yekhono lakhe loku sinda ekuhlaselweni ngabamelene naye.[10] Wayeshiye uVusi Shongwe, owayengu MEC we Community Safety, Security and Liaison, osengu MEC we Department of Agriculture, Rural Development, Land and Environmental Affairs manje, ukuba abe yibambela le Premier ngenkathi engekho egula.[11]

Ngonyaka ka 2010, inani elikhulu lemali, okwabikwa ukuba ngu R14 million, webiwa emzini wakhe. Abaseshi bobugebengu obungubu chwepheshe besifundazwe baqinisekisa ukuba ngu R1,200 kuphela owebiwa emzini wakhe kanti futhi yena ngokwakhe, waphinde wabika ukuba ngu R4-million kuphela odukile.[12][13][9]

UMabuza wathi zonke lezi izinsolo zinguku khankasa nje kwabamelene naye.[14]

NgoNcwaba ka 2018, iNew York Times yaphabhulisha i-athikili yokusesha eyachaza uMabuza kanje “ungomunye wabayingozi kakhulu eNingizimu Afrika. Babalelwa ku 20 osopolitiki, iningi ngaphakathi kwe A.N.C., ababulawa kuleminyaka engu20 eyendlule, abanye ngemuva kokuveza obala inkohlakalo kuma projects kahulumeni”.[8] Le athikili iphinde ibike ukuba uMabuza wakha ubudlelwano benkohlakalo nosopilitiki eMpumalanga ngokunikezela(ngobukhoshosho) amankontileka wokwakha izikole esifundazweni ngenkathi esengu premier, ngalokho wayeqinisa amandla akhe ngaphakathi kwe ANC.[8][15]

Seziningi izinsolo esezibe khona ngokubandakanyeka kwakhe ekubulaweni kuka Jimmy Mohlala, isikhulumi sikamasipala wase Mbombela kanye ne ANC Youth League firebrand uJames Nkambule. Omunye wabeza nalezi zinsolo, ungowaye musebenzela uMabuza, uJan Venter owafakwa kwi witness protection program.[16]

Izinkomba[hlela | Hlela umthombo]

  1. "Meet our potential deputy president, David Mabuza". IOL Business Report. 23 February 2018.
  2. https://web.archive.org/web/20131224111409/http://whoswho.co.za/david-mabuza-7582
  3. https://web.archive.org/web/20131231001457/http://apps.gcis.gov.za/gcis/gcis_profile.jsp?id=4387
  4. https://web.archive.org/web/20131231001457/http://apps.gcis.gov.za/gcis/gcis_profile.jsp?id=4387
  5. https://web.archive.org/web/20131231001457/http://apps.gcis.gov.za/gcis/gcis_profile.jsp?id=4387
  6. "David Mabuza". Who's who of Southern Africa. Archived from the original on 24 December 2013. Kulandwe ngomhlaka 23 December 2013. Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  7. "Profile information: David Dabede Mabuza". Office of Premier. Archived from the original on 31 December 2013. Kulandwe ngomhlaka 28 December 2013. Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  8. 8.0 8.1 8.2 Onishi, Norimitsu (4 August 2018). "South Africa Vows to End Corruption. Are Its New Leaders Part of the Problem?". New York Times (in i-English). Kulandwe ngomhlaka 2018-08-07.
  9. 9.0 9.1 Janse van Rensburg, Alet (18 December 2017). "David Mabuza, the man who would be deputy president?". News24. Archived from the original on 22 December 2017. Kulandwe ngomhlaka 18 December 2017.
  10. Sizwe Sama Yende (27 May 2016). "David Mabuza: A portrait of power". City Press.
  11. Premier Mabuza 'recuperating', IOL, 1 October 2015.
  12. https://www.enca.com/south-africa/who-is-david-mabuza Archived 2020-10-22 at the Wayback Machine.
  13. Molele, Charles; Wa Afrika, Mzilikazi (28 March 2010). "R14m theft of cash from home of premier". Sunday Times.
  14. Borman, Jan (27 February 2018). "Mabuza says he has been the target of a smear campaign since 2009". News24. Archived from the original on 4 September 2019. Kulandwe ngomhlaka 22 March 2021.
  15. Thamm, Marianne. "ANC goes to ground after New York Times exposé on Deputy President Mabuza | Daily Maverick". Daily Maverick (in i-English). Kulandwe ngomhlaka 2018-08-07.
  16. https://citizen.co.za/news/south-africa/crime/2167617/this-man-has-been-in-witness-protection-for-15-months-because-david-mabuza-wants-me-dead/